Contents
Naar Spanje verhuizen is voor veel mensen een droom die uitkomt. Er zijn echter ook een aantal uitdagingen op logistiek gebied. Dit is met name het geval voor gezinnen, zij moeten rekening houden met extra overwegingen zoals scholen en activiteiten voor de kinderen. Daarom heeft Sonneil de volgende gids samengesteld om u te helpen in Spanje met uw gezin in te burgeren.
Als u eenmaal met kinderen naar Spanje bent verhuisd, is het belangrijk dat u zo snel mogelijk in de gemeenschap probeert te integreren. Zoals eenieder die ooit naar een andere stad (of zelfs een andere buurt) is verhuisd zal weten, wordt het integratieproces dat volgt normaliter meer door de kinderen dan door de ouders in gang gezet.
Een nieuwe school, met alle sociale contacten en buitenschoolse activiteiten die daarmee gepaard gaan, is de beste manier om het hele gezin in de nieuwe omgeving te laten integreren.
Dit geldt uiteraard ook voor verhuizen naar het buitenland. En hoewel naar Spanje verhuizen wellicht wat meer moed vereist dan verhuizen binnen Nederland of België, zullen ouders opgelucht ademhalen als ze weten dat, afgezien van een aantal cultuurverschillen en natuurlijk de taal, het Spaanse onderwijssysteem over het algemeen lijkt op dat in de Lage Landen.
Het Spaanse onderwijssysteem
De eerste jaren
Het onderwijs voor peuters en kleuters is opgedeeld in twee fasen, op basis van de leeftijd van het kind: peuterspeelzalen (guarderías) zorgen voor kinderen vanaf ca. drie maanden tot drie jaar oud, kleuterscholen (escuela infantil) zijn bedoeld voor kinderen tussen drie en zes jaar. De eerste cyclus wordt niet door de staat verzorgd, vandaar dat ouders dit zelf moeten betalen.
In de regio zijn de kosten hiervoor zo’n € 300 per maand.
Het goede nieuws is dat daarna de mogelijkheid bestaat om te kiezen voor Spaanse openbare scholen, deze zijn gratis voor de rest van jaren dat het kind leerplichtig is, al zijn privéscholen ook beschikbaar. Hoewel kleuteronderwijs niet verplicht is, is het gebruikelijk: de OESO meldt dat bijna alle kinderen in Spanje kleuteronderwijs genieten, 95% van de driejarigen en 97% van de vierjarigen gaat naar school.
Er dient te worden vermeld dat de beschikbaarheid van kleuteronderwijs niet altijd wijdverbreid is, dit hangt af van de regio, met name voor openbare scholen en van de vraag. Het kan vaak moeilijk zijn om een plek voor uw kind te vinden.
Kinderopvang
Uw kind naar de opvang brengen zorgt niet alleen voor een veilige omgeving als u moet werken, maar biedt ook een onderdompeling in de Spaanse taal en cultuur vanaf de eerste maanden of jaren.
Het is geen uitzondering om baby’s vanaf vier maanden naar de opvang te brengen. Vanwege het grote aantal buitenlandse gezinnen in het land, is er in sommige regio’s Engelstalige opvang, met name in de grote steden, aan de kust en op de eilanden.
In deze peuterspeelzalen wordt doorgaans goedkope opvang geboden, in plaats van daadwerkelijk onderwijs.
Er zijn ook privé-instellingen waar over het algemeen wordt gezorgd voor kinderen tussen twee en zes jaar. Deze zijn soms verbonden aan de basisscholen, zodat kinderen kunnen doorstromen naar het reguliere onderwijs.
De opvang is redelijk flexibel wat betreft het aantal uren en ouders kunnen kiezen of ze hun kind ‘s ochtends of ‘s middags, hele dagen of slechts een aantal dagen per week brengen. Scholen zorgen soms voor vervoer van huis naar school en terug.
De eerste stap is om het type opvang te kiezen. Er zijn openbare en privéopties. De keus wordt echter vaak beperkt door de beschikbaarheid, wat betekent dat als alle plaatselijke, door de overheid gesubsidieerde opvang vol is, u niet anders kunt dan kiezen voor een privé-instelling.
In het geval van openbare opvang zijn de prijzen afhankelijk van het inkomen van de ouders, wat betekent dat vele gezinnen aanzienlijk minder betalen dan het maximale bedrag van € 300 per maand.
Kleuterschool
In tegenstelling tot de opvang is de kleuterschool die begint voor driejarigen, gratis en wordt verzorgd door de staat. Tijdens deze cyclus krijgen de kinderen een introductie tot de vakken die ze op de basisschool zullen bestuderen. Het onderwijzend personeel moet daarom in het bezit zijn van een universitaire opleiding met een specialisatie in kleuteronderwijs of gelijkaardig.
Er worden geen rigoureuze doelen gesteld op het gebied van onderwijsresultaten, de nadruk ligt meestal op projectgestuurd leren.
De meeste kleuterscholen bieden een aanpassingsperiode aan het begin van het schooljaar en het is niet ongewoon dat de eerste schooldag maar een half uur duurt. Dit wordt dan langzaam opgebouwd tot een hele dag, die in de meeste (maar niet alle) regio’s van 9:00 tot 14:00 duurt. Controleer de tijden van de scholen in de regio waar u naartoe wenst te verhuizen!
Zowel de opvang als de kleuterscholen in Spanje moeten voldoen aan een aantal normen op het gebied van hygiëne, gezondheid, veiligheid en toegankelijkheid om te mogen opereren. In het geval van kleuterscholen moeten de installaties voldoen aan een reeks normen waaronder een aparte ingang, een oppervlak van twee vierkante meter per kind per klas, een toegankelijk toilet, een aparte speelplaats met een minimaal oppervlak van 60-75 vierkante meter, een geschikte ruimte voor het bereiden van voedsel en aparte toiletten voor het personeel.
De kleuterschool wordt ten zeerste aangeraden, met name als uw kinderen zullen doorstromen naar het openbare basisonderwijs. Na een jaar of twee zijn ze volledig in de lokale gemeenschap geïntegreerd en hebben ze Spaans geleerd als voorbereiding op de basisschool.
Basisschool
De basisschool is in Spanje verplicht en kosteloos. Over het algemeen stromen kinderen in het eerste jaar in als ze zes jaar oud zijn en ze verlaten de school op hun twaalfde.
U kunt een lijst met alle openbare scholen in uw Spaanse gemeente krijgen in het gemeentehuis of in het plaatselijke onderwijscentrum.
U kunt uw kind inschrijven voor de openbare school zodra u bent geregistreerd bij de gemeente als inwoner. U dient de volgende documenten te overleggen:
- Bewijs van woonplaats (huurcontract of koopakte van huis)
- Paspoort of verblijfsvergunning
- Geboorteakte van het kind
- Bewijs van inentingen en medische verklaring van gezondheid (in sommige regio’s)
Hoewel de resultaten van de scholen in Spanje niet worden gepubliceerd, heeft elke regio een centraal kantoor waar u kunt vragen welke scholen in uw regio de beste resultaten behalen.
Probeer uw verhuizing vóór het begin van het nieuwe schooljaar te plannen, zodat de kinderen aan het begin van het jaar kunnen instromen. De meeste scholen bevestigen de aanname van nieuwe leerlingen voor het komende schooljaar zelfs al in maart.
Als u naar Spanje verhuist als uw kinderen al op de basisschool zitten, moeten ze wellicht extra Spaanse les volgen en afhankelijk van de leeftijd worden ze misschien in een klas geplaatst met kinderen die een jaar jonger zijn, om zo bij te kunnen blijven.
Op Spaanse basisscholen worden de volgende vakken onderwezen: Spaans (Castellano), rekenen, sociale en natuurwetenschappen, vreemde talen, kunstonderwijs en lichamelijke oefening. In autonome deelstaten met een eigen taal, zoals Catalonië/Valencia of Baskenland worden de lessen in die talen gegeven.
In deze gebieden leren de leerlingen de streektaal en literatuur, afhankelijk van de leeftijd waarop uw kinderen het onderwijs in Spanje beginnen, kan er echter om vrijstelling van examens in de streektaal worden verzocht.
Schooltijden verschillen van school tot school. De dag begint doorgaans rond 8:30/9:00 en eindigt rond 17:00, met een lunchpauze tussen 13:00 en 15:00.
Voortgezet onderwijs
Educación Secundaria Obligatoria (ESO) is kosteloos en verplicht. Dit voortgezet onderwijs bestaat uit vier leerjaren die meestal worden doorlopen door kinderen tussen 12 en 16 jaar oud. Net als in Nederland en België mogen kinderen daarna de school verlaten.
Degenen die beslissen om te blijven beginnen vervolgens de bovenbouw van het voortgezet onderwijs voor kinderen tussen 16 en 18 jaar en dit bereidt ze voor op de universiteit of hogeschool.
Deze fase wordt onderwezen op dezelfde scholen als het ESO en bestaat uit drie verschillende stromingen (wetenschap, kunst en sociale wetenschap) die worden gekozen op basis van de toekomstplannen van de leerling.
Er zijn drie soorten scholen voor voortgezet onderwijs in Spanje: openbaar, privé of concertado.
Openbare scholen
Net als de basisscholen worden de openbare scholen voor voortgezet onderwijs door de staat gefinancierd en beheerd, met hulp van plaatselijke overheden in elke regio. De meeste scholen bieden onderwijs op alle niveaus: kleuterschool, basisschool en voortgezet onderwijs, hoewel een aantal scholen de laatste cyclus overlaten aan speciale instellingen.
Er is een beperkt aantal plaatsen en om een plaats toegewezen te krijgen, dient u te voldoen aan een aantal vereisten die door de centrale overheid worden vastgesteld (in de buurt wonen, enz.). Daarom kunnen ouders een aanvraag indienen voor de school van hun keuze, maar een plaats wordt daadwerkelijk toegewezen op basis van in hoeverre wordt voldaan aan de vereisten.
Concertado:
Dit zijn privéscholen die in grote mate worden gesubsidieerd door de centrale overheid. Deze scholen worden naar eigen goeddunken beheerd, maar moeten voldoen aan een aantal voorwaarden die worden bepaald door de overheid, zoals het maximale aantal leerlingen per klas, datums, toegang, enz.
U mag per kind een bijdrage van € 100-200 per maand verwachten op een concertado-school en de algehele perceptie is dat het onderwijs op deze scholen beter is dan op openbare scholen.
Privéscholen
Net als privébasisscholen worden deze scholen uitsluitend gefinancierd door de ouders van de leerlingen. De scholen mogen het beleid volledig zelf bepalen, en in beperkte mate het onderwijsprogramma. Privéscholen bieden de mogelijkheid om te kiezen uit Spaanstalig of tweetalig onderwijs, bij dit laatste ligt de nadruk op het Engels.
Prijzen voor privéscholen lopen uiteen.
Internationale scholen
In Spanje zijn de klassen in internationale scholen doorgaans kleiner en werken ze met een Engels onderwijsprogramma. Leerlingen leren ook Spaans als vreemde taal. Wellicht is een internationale school een geschikte optie als uw kinderen al wat ouder zijn.
Aangezien internationale scholen doorgaans in grotere gemeenten zijn gevestigd, dient u rekening te houden met de kosten en reistijd van en naar de school.
Tijd met uw gezin
Als u vanuit Nederland of België bent verhuisd om voor een Spaans bedrijf te gaan werken, is een van de opmerkelijkste verschillen met thuis het grote aantal betaalde feestdagen.
Hoewel bedrijven in Nederland en België ook vakantiedagen betalen, zorgt het grote aantal officiële feestdagen in Spanje voor veel meer vrije tijd.
Deze feestdagen zijn religieuze, regionale en landelijke feestdagen. De landelijke feestdagen zijn Nieuwjaar (1 januari), Driekoningen (6 januari), Goede Vrijdag (maart of april), Dag van de Arbeid (1 mei), Maria-Hemelvaart (15 augustus), de nationale feestdag (12 oktober), Allerheiligen (1 november), de dag van de grondwet (6 december), de dag van de ontvangenis van Maria (8 december) en kerst (25 december).
Daarnaast zijn er nog vier vrije dagen voor regionale en plaatselijke feestdagen. Wanneer een feestdag op een dinsdag of donderdag valt, is het gebruikelijk om de maandag ervoor of vrijdag erna ook vrij te nemen, waardoor u een extra lang weekend hebt.
Dit alles betekent dat u als gezin meer tijd samen hebt, een perfecte gelegenheid om de omgeving te gaan verkennen.
